influencers op een wit, vervuild strand in Toscane
en mijn nieuwe serie: Arena Candidus Solvay
Toen ik voor het eerst foto's zag van een door in zee gedumpt afval van een chemische fabriek gebleekt, en nu spierwit strand, in de Toscaanse baai van Rosignano Solvay, dacht ik dat het beeld gephotoshopt was. Maar toen ik erheen reisde om met eigen ogen te zien wat hier aan de hand was, bleek het echt: een spierwit strand aan een azuurblauwe zee. Wie niet beter weet waant zich er op een tropisch eiland. waar overigens goed 'gebruik' van wordt gemaakt. In de zomer wemelt het er van de 'influencers' die er foto's maken waarop wordt gesuggereerd dat ze op de Caribbean zijn.
Ruim 104 jaar geleden legde de schoonmaakmiddelenproducent van Solvay een rivier aan tussen haar fabriek en de zee. Duizenden liters melkwit, warm (door het chemische proces) water dendert er continue met een rotgang de baai in. Ja, er zijn afzetlinten. Ja, er staan borden. Zwemmen is een slecht idee. Maar nobody seems to care.
'Terecht', volgens Solvay, 'want het afvalwater is wit door afval van in de fabriek gebruikt kalksteen en dat is een natuurproduct'. Dat er door de hoge concentratie van dit natuurproduct niets meer leeft in deze baai, doet er kennelijk niet toe. En dan hebben we het nog niet gehad over de uistoot uit de schoorstenen van de fabriek en de schadelijkheid daarvan. Wie gezondheidsrapporten van Rosignano Solvay naast de rapporten uit de IJmond (omgeving Tata Steel) legt, ziet grote overeenkomsten. En nee, dat is geen goed teken. - Maar wél aanleiding voor een nieuw kunstproject:
Inmiddels is het bijna twee jaar sinds mijn eerste bezoek aan dit witte Toscaanse strand en opende vorige maand de tentoonstelling Arena Candidus Solvay in TORCHGallery waar een serie kunstwerken te zien is die ik heb gemaakt van de uitstoot van deze fabriek.
Ik ontdekte dat het gedumpte witte afval zwaarder is dan zand, en dat een deel hierdoor onder de bodem van de 'afvalrivier' was gezakt. Door het op te graven, te drogen en vervolgens te vermalen creeerde ik een wit poeder dat diende als materiaal waarmee ik afdrukken maakte van onkruid en naalden uit de naaldbomen die door Solvay zijn geplant om een klein deel van de schadelijke uitstoot uit de lucht te filteren. Inderdaad, ik heb zowel de vervuiling als de 'bescherming ertegen' samengevoegd in mijn kunstwerken.
In Nederland zou een dergelijke serie voor veel aandacht zorgen. Sterker nog: dit gebeurde ook toen ik twee jaar geleden een tentoonstelling maakte met kunstwerken gemaakt van de uitstoot van Tata Steel. Maar Italie is geen Nederland. En Solvay staat bekend als een behoorlijk intimiderend familiebedrijf. Bewoners in Rosignano Solvay waarschuwden me al: "pas op. praat niet in het openbaar over de schadelijke gevolgen van deze fabriek. Want er volgen repercussies."
Interessant is dat ik me hierdoor realiseerde dat hoewel de schade voor zowel mens, dier als omgeving die door Tata Steel wordt aangericht, enorm is en dat dit gisteren moet stoppen, het kennelijk altijd nog een stap (of vele stappen) kwaadaardiger kan.
Sterker nog, wie de rechtszaak tegen Shell volgt en hoort wat voor middelen deze vervuiler al decennia inzet om de gas en olieindustrie, ten koste van vele levens en de toekomst van onze planeet nog steeds te laten groeien, realiseert zich dat onze grote gezamelijke vijand, de zware industrie is met hun enorme lobby, intimidatie en verspreiding van ongelofelijk veel nepnieuws om maar zoveel mogelijk mist te creeeren en onze politiek leiders én de kiezer te laten denken dat ze onmisbaar zijn.
Maar dat is een farce. We zijn erin getuind.
The forest was shrinking, but the trees kept voting for the axe; for the axe was clever and convinced the trees that because his handle was made of wood, he was one of them.- Turks gezegde
TINKEBELL.
Arena Candidus Solvay
nog t/m 13 april 2024 te zien bij TORCHGallery Amsterdam www.torchgallery.com
Nietsvermoedende influencers maken selfies op de ‘Spiagge bianche’ (witte stranden) van Rosignano Solvay alsof ze op een tropisch eiland zijn. Op dit prachtige strand in Toscane is het zand buitengewoon wit en het water lichtblauw. Dit effect wordt echter veroorzaakt door een nabijgelegen, zeer vervuilende fabriek. Het Belgische chemiebedrijf Solvay dumpt al ruim 100 jaar ongestoord zijn uitstoot in de Middellandse Zee. Arena Candidus Solvay, het nieuwe project van TINKEBELL, maakt schoonheid van afval: de kunstenaar heeft werken gemaakt met alleen deze schadelijke materialen op doek.
De fabriek loost zijn kalksteen in een daarvoor aangelegde rivier die direct naar zee stroomt. Dit materiaal 'bleekt' het strand zo sterk dat het te zien is op satellietfoto's. Het vermindert ook sterk de biodiversiteit van het gebied. Ondertussen komen er zware metalen en andere gifstoffen uit de schoorstenen en dalen in de omgeving neer, waardoor de locale bevolking hogere risico's heeft op hartziekten, neurologische aandoeningen en kanker. Tijdens verschillende bezoeken haalde TINKEBELL. deze witte as rechtstreeks uit de bodem van de afvalrivier en verzamelde vegetatie van het terrein van Solvay, zoals dennenappels en dennennaalden. In haar Amsterdamse atelier gebruikte ze het fabrieksafval om afdrukken van de planten te maken op geprepareerd zwart doek, waardoor kunstwerken zijn ontstaan die bedrieglijk mooi zijn - net als het strand van Rosignano Solvay.
Arena Candidus Solvay is de opvolger van Flora Tata Metallica (2021-2022). Met directe gevolgen voor haar eigen gezondheid maakte TINKEBELL. een extreme hoeveelheid schadelijke emissies pijnlijk zichtbaar via kunstwerken die ze maakte van metaalstof. Dit materiaal verzamelde zij in de vervuilde omgeving van de Tata Steel fabriek in Wijk aan Zee (NL). De effecten op de volksgezondheid die worden veroorzaakt door beide fabrieken zijn heel vergelijkbaar, net als hun sociologische impact.